Conclusie
De conclusie die ik uit dit geheel wil trekken is dat ze in de 19de eeuw in Nederland nog een heel uitgesproken idee hadden over de middeleeuwen. Zo moet het eruit hebben gezien en dat geeft een veilig en fijn idee aan mensen. Johannes van den Bosch wilde met zijn Maatschappij van Weldadigheid de armen tegemoet komen en de slecht opgevoeden een nieuwe opvoeding geven door middel van de strafkampen. Het is in principe een heel goed idee maar het feit dat men vast zit in een kolonie doet vast niet goed aan het gevoel van veiligheid en vrijheid dat men in eerste instantie wilde kweken.
Frederiksoord was de eerste in een reeks koloniën die gebouwd werden in de eerste helft van de 19de eeuw. Mensen hadden in absoluut geen slecht leven hier zolang je je maar hield aan de regels. Dan had je een woning, medische zorg, een baan en had je werkelijk niks te klagen. Al je buren zaten in hetzelfde schuitje en dat gaf met zijn allen een gevoel van eenheid. Maar die regels. Niet iedereen ging daar even goed mee om en dat zorgde regelmatig voor onenigheden.
Een traditionele dorpsgemeenschap heeft een aantal kenmerken die standaard zijn.
- Een kerk die centraal staat
- Een grotere woning door een adellijke familie
- Een dokterswoning
- Woningen die gebouwd zijn rondom het centrum van het dorp
Deze zijn ook allemaal te vinden in Frederiksoord. De kerk stond in eerste instantie niet centraal maar het geloof wel. Toen er meer animo voor kwam en ook katholieken richting Frederiksoord kwamen was er behoefte aan een eigen parochie. Die kwam er dan ook. Helaas is die kerk afgebroken in 1962 maar de geschiedenis blijft.
Het prachtige huis Westerbeek bestaat al bijna 400 jaar en heeft een rijke geschiedenis qua adel en loopt vanaf 1818 ook samen met de geschiedenis van de Maatschappij van Weldadigheid.
Ook is er een dokterswoning aanwezig wat belangrijk is. Wanneer er geen medische zorg geboden wordt aan de inwoners van een bepaald gebied zal met wegtrekken. Het huis steekt duidelijk af van de rest en geeft daarom ook net een andere sfeer. Doktoren stonden “natuurlijk” ook hoger in rang tegenover de gewone arbeider. Dat was ook het feodale idee wat in de middeleeuwen centraal stond.
De woningen zijn allemaal rondom het centrum van het dorp gebouwd. Sommigen op het platteland maar ook anderen wat meer richting het centrum. Dit is logisch omdat er steeds nieuwe groepen met kolonisten waren en die moesten natuurlijk ook een woning hebben. Dan worden er rijen huizen gebouwd achter de vorige rijen. Enzovoorts enzovoorts.
Frederiksoord is een prachtig voorbeeld van een negentiende eeuws dorp dat gebaseerd is op de ideeën van de late middeleeuwen. Men ging zoeken naar een veilige en vertrouwde omgeving, nieuw opgebouwd maar met een oud karakter. De nieuwe inwoners moesten zich direct op hun gemak voelen onder het regime van de Maatschappij van Weldadigheid. Ik vind het een prachtig idee dat men toen al zo bezig was met geschiedenis en de gedachte daarachter. Daarom is het ook belangrijk dat zulke plaatsen beschermd blijven en dat, net als de dokterswoning, beschermd blijven door de overheid. Zelfs “kleine” dingen als deze moeten blijven om door te geven aan de generaties die na ons komen. Dit is misschien wel het meest dicht dat leerlingen bij een soort van middeleeuws dorp zullen komen en met een juiste uitleg kunnen er twee tijden aan elkaar worden verbonden. De tijd van de middeleeuwen aan de tijd van de industrialisatie binnen Nederland.
Frederiksoord bied ons meer middeleeuwse & geïndustrialiseerde geschiedenis en daar kunnen we gelukkig nog steeds van genieten.
Maak jouw eigen website met JouwWeb